İzlanda Vergi Sistemi 2025

İzlanda Vergi Sistemine Genel Bakış

İzlanda, refah devleti ilkelerini benimseyen ve kamu hizmetlerini yüksek bir standartta sunan gelişmiş bir İskandinav ülkesidir. Bu hizmetlerin sürdürülebilirliği için yapılandırılmış vergi sistemi, ülke ekonomisinin belkemiğini oluşturur. İzlanda vergi sistemi, hem doğrudan hem de dolaylı vergilere dayalı olup, sosyal adaleti sağlamak, ekonomik istikrarı korumak ve kamu yatırımlarını finanse etmek amacıyla sürekli olarak güncellenmektedir.

Vergi Türleri ve Genel Yapı

İzlanda’da uygulanan başlıca vergi türleri şunlardır:

Gelir Vergisi (Tekjuskattur): Hem bireylerden hem de kurumlar üzerinden alınır. Bireysel gelir vergisi oranı artan oranlı bir sistemle düzenlenmiştir.

Katma Değer Vergisi (VSK – Virðisaukaskattur): Tüketim üzerinden alınan dolaylı vergidir. Mal ve hizmetlerin çoğunda standart oran uygulanırken, bazı temel ürünlerde indirimli oranlar geçerlidir.

Sermaye Kazancı Vergisi: Hisse senetleri, gayrimenkul ve benzeri yatırımlardan elde edilen kazançlar üzerinden alınır.

Kurumlar Vergisi: Şirket karları üzerinden alınan sabit oranlı vergidir.

Sosyal Güvenlik Kesintileri ve İşveren Katkıları: Hem işveren hem çalışan tarafından ödenen katkılardır ve emeklilik, sağlık, işsizlik gibi sosyal güvenlik fonlarını besler.

Bu yapıyla İzlanda, vergi gelirlerini toplarken aynı zamanda vatandaşlar arasında gelir eşitliğini artırmayı da hedefler. Sosyal hizmetlerin yüksek kalitede sunulması, bu vergi sisteminin etkinliğine dayanmaktadır.

Bireysel Gelir Vergisi Sistemi

2025 yılı itibariyle İzlanda’da bireysel gelir vergisi üç kademeli olarak uygulanmaktadır:

İlk kademe (%17): Yıllık geliri 5.000.000 ISK altında olan bireyler.

İkinci kademe (%23): 5.000.000 – 12.000.000 ISK arası gelirler.

Üçüncü kademe (%31): 12.000.000 ISK üzerindeki gelirler.

Bu oranlara ek olarak belediyeler tarafından alınan yerel vergiler de uygulanır. Ortalama belediye gelir vergisi oranı %14 civarındadır. Bu nedenle, bireysel gelir vergisi toplamda %31 ile %45 arasında değişebilmektedir.

Katma Değer Vergisi (VSK) Yapısı

Katma Değer Vergisi, İzlanda’nın önemli gelir kaynaklarındandır. 2025 yılı itibariyle üç farklı oran mevcuttur:

VSK Oranı	Uygulama Alanı
%24	Standart oran; genel ürün ve hizmetler
%11	Otel, restoran, ulaşım, gazete, müze vb.
%0	İhracat, bazı sağlık ve eğitim hizmetleri

Bu yapı sayesinde devlet hem gelir toplar hem de temel ihtiyaçlara erişimi teşvik eder.

Kurumlar Vergisi ve İş Dünyası

İzlanda’da şirketler için uygulanan kurumlar vergisi oranı %20’dir. Bankalar ve sigorta şirketleri için bu oran %24’e kadar çıkabilmektedir. İş dostu bu oranlar, yabancı yatırımcıların İzlanda’yı tercih etmesini teşvik ederken, vergi gelirlerinin istikrarlı kalmasını sağlar.

Kurumlar ayrıca çalışanları için sosyal güvenlik katkı payı ödemekle yükümlüdür. Bu oran, işverenin toplam maaş bordrosu üzerinden yaklaşık %6,35 olarak belirlenmiştir.

Sosyal Güvenlik ve Diğer Kesintiler

İzlanda sosyal güvenlik sistemi, çalışanlardan ve işverenlerden toplanan kesintilerle finanse edilir. Bu kapsamda;

Çalışanlar brüt maaşlarının yaklaşık %4’ünü emeklilik fonuna katkı olarak öder.

İşverenler de maaşların %8’ine kadar emeklilik ve diğer sosyal katkıları yapar.

Bu katkılar, İzlanda’nın kapsamlı sosyal güvenlik ağına kaynak sağlamakta, sağlık hizmetlerinden emeklilik maaşlarına kadar pek çok alanda vatandaşa güvence sunmaktadır.

Vergi İdaresi ve Şeffaflık

İzlanda’da vergi uygulamalarını Ríkisskattstjóri (Devlet Vergi Dairesi) yürütmektedir. Dijital altyapıların gelişmiş olması, vergi beyanı ve ödemelerin büyük oranda elektronik ortamda yapılabilmesini sağlar. Vergi denetimi şeffaflık esasına dayanır ve gelirlerin doğru beyan edilip edilmediği sıkı bir biçimde takip edilir. Özellikle yüksek gelir grupları ve büyük şirketler için denetim süreçleri daha ayrıntılı yürütülmektedir.

Vergi iadeleri, sistemli bir şekilde gerçekleştirilir ve birçok durumda vatandaşların dijital portallardan işlemlerini kolayca tamamlaması mümkündür.

Ekonomik Etkiler ve Politikalar

İzlanda vergi sistemi, yüksek gelirli bireylerden ve büyük şirketlerden daha fazla vergi alınması prensibine dayanarak gelir dağılımındaki adaleti güçlendirir. Sosyal hizmetlere erişim, tüm vatandaşlar için eşit şartlarda sağlanırken, maliye politikaları da makroekonomik istikrarı koruyacak şekilde planlanır.

2025 yılı itibariyle uygulanan vergi reformları, özellikle yeşil enerji, dijitalleşme ve sürdürülebilir turizm alanlarında vergi teşviklerini artırmış durumdadır. Bu sayede hem ekonomik büyüme teşvik edilmekte hem de çevresel sorumluluklar gözetilmektedir.

İzlanda Gelir Vergisi Sistemi

İzlanda’da gelir vergisi sistemi, sosyal adaleti ve gelir eşitliğini destekleyen, artan oranlı ve çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Hem bireysel çalışanlardan hem de serbest meslek sahiplerinden elde edilen gelirler çeşitli kademelerde vergilendirilir. Bu sistem, vatandaşların ödeme gücüne göre vergi yükü taşımasını sağlar. 2025 yılı itibariyle güncellenen oranlar ve uygulama esasları ile daha dengeli bir vergi yapısı hedeflenmiştir.

Gelir Vergisi Kademeleri ve Oranlar

İzlanda’da bireysel gelir vergisi üç kademede alınmaktadır. Bu sistem, yıllık gelirin büyüklüğüne göre daha yüksek oranlarla vergilendirme yapılmasını sağlar.

Gelir Dilimi (Yıllık ISK)	Uygulanan Vergi Oranı (%)
0 – 5.000.000 ISK	%17
5.000.001 – 12.000.000 ISK	%23
12.000.001 ISK ve üzeri	%31

Bu oranlara ek olarak, yerel yönetimler tarafından alınan belediye gelir vergisi ortalama %14 civarındadır. Dolayısıyla toplam bireysel gelir vergisi oranı %31 ile %45 arasında değişebilmektedir.

Yerel Gelir Vergileri ve Belediyelerin Rolü

Belediyeler, İzlanda vergi sisteminde önemli bir rol oynar. Her belediye, kendi gelir vergisi oranını belirleyebilir. Ancak bu oran, yasa ile belirlenen alt ve üst sınırlar dahilinde olmalıdır. Belediyelerin vergi gelirleri, özellikle eğitim, sağlık hizmetleri ve altyapı projeleri gibi yerel kamu hizmetlerinin finansmanında kullanılır.

Belediye vergisi şu şekildedir:

Ortalama oran: %14

Alt sınır: %12,44

Üst sınır: %14,52

Bu yapı sayesinde yerel yönetimler finansal olarak bağımsız hareket edebilir ve bölgesel hizmet kalitesi artırılabilir.

Vergiden Muafiyet ve İndirimler

İzlanda gelir vergisi sistemi, dar gelirli bireyleri ve belirli toplumsal grupları desteklemek amacıyla çeşitli muafiyetler ve indirimler sunar:

Kişisel İndirim (Persónuafsláttur): Her vergi mükellefi, yıllık yaklaşık 720.000 ISK tutarında kişisel indirim hakkına sahiptir. Bu indirim, vergi matrahını doğrudan azaltır.

Öğrenciler ve düşük gelirli çalışanlar için ek indirimler veya geri ödemeler uygulanabilir.

Emekliler için daha yüksek kişisel indirim oranları geçerli olabilir.

Bu muafiyetler, özellikle düşük gelirli bireylerin yaşam standardını korumak ve vergi adaletini sağlamak açısından önemlidir.

Serbest Meslek ve Ek Gelir Vergilendirmesi

Serbest çalışanlar, danışmanlar, serbest meslek erbapları ve yatırım geliri elde eden bireyler için özel hükümler geçerlidir. Bu kişilerin beyan ettikleri gelirler, bireysel gelir vergisi kademelerine göre vergilendirilir ancak ek belge ve beyan yükümlülükleri vardır.

Ayrıca:

Kira gelirleri, ayrı bir beyan gerektirir.

Yatırım ve sermaye kazançları, belirli oranlarda sermaye kazancı vergisine tabidir (%22 – %22,5).

Beyanların doğru yapılması büyük önem taşır. İzlanda Vergi Dairesi, beyan edilmeyen gelirlerin tespiti halinde ciddi para cezaları ve gecikme faizleri uygulamaktadır.

Gelir Vergisi Beyanı ve Ödeme Süreci

Gelir vergisi beyanı İzlanda’da büyük oranda dijital sistemler üzerinden gerçekleştirilir. Her yılın Mart-Nisan aylarında tüm bireyler ve işletmeler gelirlerini çevrim içi portallar aracılığıyla beyan eder. Sistem şu adımlardan oluşur:

Vergi ön beyannamesi gönderilir.

Mükellef, ön beyannameyi kontrol eder ve gerekirse düzeltmeler yapar.

Beyanname onaylandıktan sonra ödeme planı oluşturulur.

İade edilecek tutarlar varsa, Temmuz-Ağustos aylarında hesaplara aktarılır.

Çoğu zaman sistem otomatik olarak gelir verilerini (maaş, banka gelirleri, işveren katkıları) entegre eder, bu da süreci hızlandırır ve şeffaf hale getirir.

Yabancılar İçin Gelir Vergisi Uygulaması

İzlanda’da yaşayan ve çalışan yabancılar da gelir vergisine tabidir. Ancak ilk kez ülkeye gelen nitelikli çalışanlar için bazı geçici teşvikler ve vergi muafiyetleri uygulanabilir. Bu kapsamda:

İlk 3 yıl boyunca toplam gelirin %25’lik kısmı vergiden muaf tutulabilir.

Belirli alanlarda (örneğin AR-GE, mühendislik, sağlık) çalışan yabancılara özel vergi indirimleri sağlanabilir.

Bu teşvikler, yetenekli iş gücünün İzlanda’ya çekilmesi ve uzun vadeli katkı sağlanması hedefiyle yürürlüğe konmuştur.

Gelir Vergisinin Sosyal Etkileri

İzlanda’daki gelir vergisi sistemi, gelir eşitsizliğini azaltan ve orta sınıfı güçlendiren etkili bir araçtır. Artan oranlı yapı sayesinde yüksek gelirli bireylerden daha fazla vergi alınır ve elde edilen gelir sosyal harcamalarda kullanılır. Bu sistemin doğrudan sonuçları şunlardır:

Eğitim, sağlık ve kamu ulaşımı gibi hizmetlere erişimin eşit olması.

Toplumda vergiye karşı güvenin yüksek olması.

Yoksulluk oranlarının Avrupa ortalamasının altında seyretmesi.

Gelir vergisi sistemi sadece ekonomik değil, toplumsal istikrarı da sağlayan temel mekanizmalardan biridir. Bu yapı, İzlanda’nın refah devleti modelini sürdürebilmesinin en önemli nedenlerinden biri olarak öne çıkar.

İzlanda Şirketler ve Kurumlar İçin Vergilendirme

İzlanda, iş dostu ve şeffaf bir vergi yapısıyla öne çıkan bir ülkedir. Şirketler ve kurumlar için vergilendirme sistemi, ekonomik büyümeyi teşvik ederken adil ve sürdürülebilir kamu gelirleri yaratmayı hedefler. 2025 yılı itibariyle İzlanda’da faaliyet gösteren şirketler, sabit oranlı kurumlar vergisi başta olmak üzere çeşitli vergi yükümlülüklerine tabidir. Bununla birlikte, hükümetin uyguladığı vergi teşvikleri, özellikle yenilikçi ve sürdürülebilir yatırımları destekleyerek ülkeye doğrudan yabancı yatırım çekmektedir.

Kurumlar Vergisi Oranı ve Uygulama Esasları

İzlanda’da şirket kazançları üzerinden alınan kurumlar vergisi (tekjuskattur) oranı sektöre göre farklılık göstermektedir:

Şirket Türü	Kurumlar Vergisi Oranı (%)
Anonim şirketler ve limited şirketler	%20
Bankalar ve sigorta şirketleri	%24
Kar amacı gütmeyen kuruluşlar	Vergi muafiyeti veya düşük oranlar

Kurumlar vergisi, şirketin yıllık net karı üzerinden hesaplanır. Vergi yılının sonunda şirketler gelir-gider tablolarını ve bilanço verilerini beyan ederek vergi matrahını oluşturur. İzlanda’da vergi yılı genellikle takvim yılıyla örtüşür, ancak özel başvurularla farklı mali dönemler seçilebilir.

Gelir ve Giderlerin Beyanı

Şirketlerin gelirlerini ve giderlerini tam ve doğru şekilde beyan etmesi yasal zorunluluktur. Bu kapsamda:

Satış gelirleri

Faiz, kira ve lisans gelirleri

Yatırım kazançları

vergiye tabi kazanç olarak değerlendirilir.

Gider olarak kabul edilen kalemler arasında şunlar yer alır:

Maaş ve personel giderleri

Kira, elektrik, su gibi operasyonel harcamalar

AR-GE yatırımları

Pazarlama ve danışmanlık harcamaları

Amortisman giderleri

Bu giderlerin belgelenmesi ve sistemli olarak raporlanması, beyanın doğruluğu açısından hayati önem taşır. İzlanda Vergi İdaresi bu konuda sıkı denetimler yürütmektedir.

Sosyal Güvenlik Katkı Payları ve İşveren Yükümlülükleri

Şirketlerin kurumlar vergisine ek olarak çalışanları için sosyal güvenlik katkı payı ödeme zorunluluğu da vardır. Bu katkılar, emeklilik fonları ve sağlık sistemlerinin finansmanı için kullanılır.

İşveren katkı oranı: %6,35 (emeklilik ve sosyal güvenlik)

Çalışan katkı oranı: %4 (brüt maaş üzerinden)

Ek gönüllü katkı (varsa): %2’ye kadar şirketler tarafından desteklenebilir

Bu oranlar, maaş ödemeleri üzerinden hesaplanır ve aylık olarak ilgili fonlara aktarılır. İzlanda’da sosyal güvenlik sistemi, bu katkılar sayesinde güçlü bir yapıya sahiptir ve çalışanların haklarını garanti altına alır.

KDV Kayıt Zorunluluğu ve Ticari Faaliyetler

Şirketler, yıllık belirli bir ciroyu geçmeleri halinde Katma Değer Vergisi (VSK) mükellefi haline gelirler. 2025 itibariyle bu eşik yıllık 2.000.000 ISK olarak belirlenmiştir. Bu sınırın aşılması durumunda:

VSK numarası alınması

Faturalarda VSK’nın açık şekilde gösterilmesi

Üç ayda bir VSK beyannamesi verilmesi

zorunludur.

VSK sistemine kayıtlı şirketler, mal ve hizmet satışlarında uygulanan vergiyi devlete öderken, kendi satın alımlarında ödedikleri VSK’yı da indirim konusu yapabilir. Bu mekanizma, zincirleme vergi yükünü engelleyerek yalnızca katma değerin vergilendirilmesini sağlar.

Şirket Kuruluş Aşamasında Vergi Yükümlülükleri

Yeni kurulan şirketler, ilk olarak İzlanda Şirket Siciline (Fyrirtækjaskrá) kayıt yaptırmalıdır. Ardından:

Vergi numarası alınır.

Kurumlar vergisi ve KDV mükellefiyeti belirlenir.

İlk mali yıl belirlenerek, vergi dönemi başlatılır.

Sosyal güvenlik ve işveren bildirimi yapılır.

Yeni kurulan şirketlere, ilk yıllarda belirli vergi teşvikleri ve ertelemeler sunulabilir. Bu teşviklerin detayları sektör ve faaliyet alanına göre değişiklik gösterebilir.

Uluslararası Şirketler ve Transfer Fiyatlandırması

İzlanda’da faaliyet gösteren çok uluslu şirketler için transfer fiyatlandırması kuralları da geçerlidir. Grup içi şirketler arası mal veya hizmet transferlerinde piyasa fiyatına uygunluk aranır. Aksi durumlarda vergi idaresi, işlemi yeniden fiyatlandırma yetkisine sahiptir. Transfer fiyatlandırması belgeleri:

İşlem hacmi yüksekse zorunludur.

Şirketin faaliyet gösterdiği ülkeler arası vergi uyumunu sağlar.

Vergi kaçırma veya matrah aşındırmayı önlemeye yöneliktir.

Bu belgeler, vergi denetimlerinde talep edilmekte ve eksik sunulması durumunda idari cezalarla sonuçlanabilmektedir.

Vergi Teşvikleri ve Sektörel Avantajlar

İzlanda hükümeti, özellikle stratejik sektörlerde faaliyet gösteren şirketler için vergi teşvikleri sunmaktadır. Bu teşvikler, hem vergi indirimi hem de doğrudan destek şeklinde olabilir.

Başlıca teşvik alanları:

Yenilenebilir enerji projeleri

Teknoloji ve yazılım geliştirme

Film ve medya prodüksiyonları

Ar-Ge yatırımları

Örneğin, AR-GE harcamalarının %20’si doğrudan vergi indirimi olarak uygulanabilir. Ayrıca, uluslararası yapım şirketleri için film ve TV prodüksiyonlarında %25’e varan geri ödeme desteği verilmektedir. Bu teşvikler, İzlanda’yı yatırım açısından cazip hale getiren unsurlardır.

Denetim ve Vergi Uyum Süreçleri

Şirketler, yılda bir kez mali beyanlarını vergi dairesine sunmak zorundadır. Ayrıca büyük şirketler için bağımsız denetçi raporu da zorunlu tutulabilir. Vergi denetimleri rastgele veya şüpheli durumlara istinaden gerçekleştirilebilir. Bu denetimlerde:

Defter kayıtları

Fatura ve irsaliyeler

Banka hareketleri

Bordrolar ve sosyal güvenlik ödemeleri

detaylı biçimde incelenir. Vergi uyumu yüksek olan şirketler, yeşil etiketle tanınır ve devlet teşviklerine erişimde öncelikli hale gelir. Bu sistem, vergiye gönüllü uyumu artırmak amacıyla tasarlanmıştır.

İzlanda Sosyal Güvenlik ve Zorunlu Kesintiler

İzlanda, kapsamlı ve yüksek kaliteli sosyal hizmetleriyle tanınan bir refah devletidir. Bu hizmetlerin sürdürülebilirliği ve finansmanı için sosyal güvenlik sistemine dayalı zorunlu kesintiler oldukça önemli bir yer tutar. 2025 itibariyle İzlanda’da çalışanlar, işverenler ve serbest meslek sahipleri sosyal güvenlik sistemine düzenli katkıda bulunmak zorundadır. Bu kesintilerle emeklilik maaşları, işsizlik yardımları, sağlık hizmetleri ve diğer sosyal yardımlar finanse edilir.

Sosyal Güvenlik Sisteminin Yapısı

İzlanda sosyal güvenlik sistemi, üç temel bileşene dayanır:

Zorunlu Kamu Katkıları (Tryggingastofnun): Devlet tarafından yönetilen genel sosyal güvenlik sistemidir. Yaşlılık, sakatlık, ölüm, çocuk yardımı ve işsizlik yardımı gibi destekleri içerir.

Zorunlu Emeklilik Fonları: Her çalışan, bir emeklilik fonuna katılmak zorundadır. Bu sistem özel fonlar aracılığıyla yürütülür, ancak devlet tarafından denetlenir.

Ek Gönüllü Katkı Sistemleri: Çalışanlar ve işverenler, temel zorunlu kesintilere ek olarak gönüllü katkılarda bulunabilir.

Bu yapı, hem bireysel hem de kamusal refahı desteklemekte ve geleceğe yönelik mali güvence sağlamaktadır.

İşveren ve Çalışan Katkı Oranları

Sosyal güvenlik ve emeklilik katkı payları, çalışan maaşları üzerinden kesilir ve hem çalışan hem de işveren tarafından karşılanır. 2025 yılı itibariyle geçerli oranlar aşağıdaki gibidir:

Katkı Türü	İşveren Oranı (%)	Çalışan Oranı (%)
Zorunlu Emeklilik Katkısı	%11,5	%4
Sosyal Sigorta Katkısı	%6,35	–
Gönüllü Emeklilik Katkısı*	%2’ye kadar destek	%2’ye kadar

*Gönüllü katkılar çalışanın talebi doğrultusunda artırılabilir ve işveren tarafından eş destek verilebilir.

Bu oranlar net maaş üzerinde değil, brüt maaş üzerinden hesaplanır. Kesintiler doğrudan işveren tarafından gerçekleştirilir ve ilgili fonlara aktarılır.

Emeklilik Sistemi

İzlanda’da emeklilik sistemi hem kamu hem de özel sektör fonları tarafından yürütülmektedir. Tüm çalışanlar bir emeklilik fonuna kayıtlı olmak zorundadır. Sistemin temel özellikleri şunlardır:

Emeklilik yaşı: 67

Erken emeklilik: 62 yaşından itibaren mümkündür (düşük oranlı maaşla)

Prim ödeme süresi: En az 40 yıl düzenli katkı

Emeklilik maaşı, ödenen primler ve fonun performansına göre belirlenir. Sistem, bireysel katkılarla şekillendiği için çalışanlar kendi fon performanslarını takip edebilir ve fonlarını değiştirme hakkına sahiptir.

İşsizlik Sigortası ve Yardımları

İşsizlik durumunda, bireyler belirli şartları sağlamaları halinde işsizlik yardımı alabilir. Bu yardımlar, sosyal güvenlik kesintileriyle finanse edilir ve şu koşullarla verilir:

Son 12 ay içinde en az 3 ay çalışmış olma

Aktif iş arıyor olma

İşsizlik başvurusu yapma ve iş bulma kurumuna kayıt

İşsizlik yardımı süresi genellikle 3 ila 6 ay arasında değişmektedir. Yardım miktarı, son brüt maaşın %70’ine kadar çıkabilir ancak üst sınırlar uygulanır.

Sağlık Sigortası ve Kesintiler

İzlanda’da sağlık hizmetleri büyük oranda devlet tarafından sunulur ve sosyal güvenlik kesintileriyle fonlanır. Sağlık sisteminin temel finansman kaynağı genel bütçe olmakla birlikte, çalışan kesintileri bu sistemin sürdürülebilirliği için kritik rol oynar.

Tüm İzlanda vatandaşları ve yasal ikamet sahipleri kamu sağlık sigortasına otomatik olarak dahil edilir. Özel sağlık sigortaları isteğe bağlıdır ve genellikle diş hizmetleri ya da özel hastaneleri kapsar.

Aile ve Çocuk Yardımları

Çocuklu ailelere yönelik yardımlar sosyal güvenlik sisteminin önemli bir bileşenidir. Devlet, belirli gelir düzeyinin altındaki ailelere düzenli olarak çocuk yardımı ödemesi yapar:

Her çocuk için yıllık sabit bir miktar ödenir.

Gelir düzeyi düştükçe ödenen yardım artar.

Bekar ebeveynlere ek destek sağlanır.

Ayrıca annelik ve babalık izni süresince devlet tarafından maaş desteği sağlanır. Bu izin süresi genellikle 12 ay olarak belirlenmiştir ve her ebeveynin izinden ayrı ayrı faydalanması teşvik edilir.

Zorunlu Kesintilerin Beyanı ve Uygulama Süreci

İzlanda’da işverenler her ay çalışanlara ait zorunlu kesintileri elektronik ortamda beyan eder ve aktarır. Bu süreç şu şekilde işler:

Aylık maaş bordrosu hazırlanır.

Kesintiler otomatik olarak hesaplanır.

İlgili kurumlara ödeme yapılır (emeklilik fonları, vergi dairesi, sosyal güvenlik kurumu).

Beyanlar dijital portallar üzerinden doğrulanır.

Vergi ve sosyal güvenlik otoriteleri, beyanların doğruluğunu denetler ve yanlış beyan durumunda cezai yaptırımlar uygulanır. Dijital sistem sayesinde süreç hem hızlı hem de şeffaf bir şekilde yürütülür.

Sosyal Güvenlik Sisteminin Toplumsal Etkisi

İzlanda’nın güçlü sosyal güvenlik sistemi, toplumun her kesimini güvence altına alır. Zorunlu kesintiler aracılığıyla oluşturulan bu yapı sayesinde:

Emeklilik döneminde mali güvenlik sağlanır.

İşsizlik ve hastalık durumlarında destek mekanizmaları devreye girer.

Aileler ve çocuklar desteklenir.

Toplum genelinde refah ve eşitlik korunur.

Bu sistem, hem bireylerin geleceğe daha güvenle bakmasını sağlar hem de sosyal istikrarın temel taşlarından biri olarak kabul edilir. Sosyal güvenlik yapısı, İzlanda’nın yüksek yaşam kalitesini sürdürebilmesinde kilit bir rol oynamaktadır.

İzlanda KDV, ÖTV ve Diğer Tüketim Vergileri

İzlanda’da kamu gelirlerinin önemli bir bölümünü dolaylı vergiler oluşturur. Katma Değer Vergisi (VSK), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve diğer tüketim vergileri, tüketim üzerinden tahsil edilerek hem devlet bütçesini destekler hem de tüketim alışkanlıklarını yönlendirme işlevi görür. 2025 yılı itibariyle İzlanda bu vergileri sürdürülebilirlik, çevre koruması ve sosyal denge ilkeleri çerçevesinde şekillendirmiştir. Özellikle çevre dostu politikalar çerçevesinde bazı ürünler teşvik edilirken, zararlı ve lüks tüketim ürünleri daha yüksek vergilendirme ile caydırılmaktadır.

Katma Değer Vergisi (VSK) Yapısı

İzlanda’da Katma Değer Vergisi (VSK – Virðisaukaskattur), en yaygın dolaylı vergi türüdür. VSK, mal ve hizmetlerin satış fiyatı üzerinden alınır ve işletmeler tarafından tahsil edilerek devlete ödenir.

2025 yılı itibariyle geçerli VSK oranları:

Oran (%)	Uygulama Alanı
%24	Standart oran – genel tüm mal ve hizmetler
%11	İndirimli oran – otel, restoran, ulaşım, kitap, gazeteler
%0	Muafiyet – ihracat, sağlık, eğitim, sosyal hizmetler

Bu yapı, temel tüketim kalemlerinin daha erişilebilir olmasını sağlarken, lüks ve zorunlu olmayan tüketim ürünlerinden daha fazla vergi alınmasına imkân tanır. İşletmeler, faturalarda uygulanan VSK’yı açıkça belirtmek zorundadır.

VSK sistemi ayrıca zincirleme vergi yüklenmesini önlemek için işletmelere indirim hakkı tanır. Yani satın alınan ürün ve hizmetler üzerindeki KDV, satıştan tahsil edilen KDV’den düşülebilir.

VSK Muafiyetleri ve İstisnalar

Bazı mal ve hizmetler Katma Değer Vergisi’nden muaf tutulmuştur. Bu muafiyetler, kamusal fayda gözetilerek düzenlenmiştir:

Devlet ve kamu okulları tarafından verilen eğitim hizmetleri

Kamu hastaneleri ve sağlık hizmetleri

Kültürel faaliyetlerin bir kısmı (müze girişleri, tiyatro biletleri)

Yardım kuruluşları tarafından verilen bazı hizmetler

Ayrıca, ihracat işlemlerinde %0 oranlı VSK uygulanır. Bu, ihracatçının mal veya hizmet satışından VSK almaması ancak satın aldığı girdilerin VSK’sını iade alabilmesi anlamına gelir.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) Uygulaması

İzlanda’da Özel Tüketim Vergisi, belirli mal grupları üzerinden alınır ve genellikle hem çevresel hem de sağlık nedenleriyle uygulanır. 2025 itibariyle ÖTV kapsamına giren başlıca ürün grupları şunlardır:

Alkol ve tütün ürünleri

Petrol ve enerji ürünleri

Motorlu taşıtlar (özellikle fosil yakıtla çalışanlar)

Karbon salınımı yüksek cihazlar ve makineler

Şekerli ve gazlı içecekler

ÖTV oranları sabit olmayıp, ürünün niteliğine, çevresel etkisine ve kullanım amacına göre farklılık gösterir. Örneğin elektrikli araçlardan alınan ÖTV çok düşük düzeydeyken, dizel araçlarda bu oran oldukça yüksektir.

ÖTV’nin temel amaçları:

Kamu sağlığını korumak

Çevreyi korumak ve karbon salımını azaltmak

İsrafa neden olan lüks tüketimi sınırlamak

Devletin dolaylı vergi gelirini artırmak

Çevresel Vergiler ve Yeşil Teşvikler

İzlanda, çevre dostu politikalarıyla bilinen bir ülke olduğu için, tüketim vergilerinde çevresel etkiler doğrudan dikkate alınır. Bu çerçevede 2025 yılında uygulanan çevresel vergilendirme örnekleri:

Karbon vergisi: Karbon salımına neden olan faaliyetler ve yakıtlar için uygulanır.

Elektrikli araç vergi indirimi: Elektrikli araçlar VSK ve ÖTV’den büyük oranda muaftır.

Geri dönüşüm katkı vergisi: Plastik ambalaj ve benzeri çevreye zararlı ürünlerden alınan özel vergiler.

Bu politikalar, İzlanda’nın karbon nötr hedeflerine ulaşmasını desteklerken, çevreye duyarlı tüketim alışkanlıklarını teşvik etmektedir.

Diğer Tüketim Vergileri

İzlanda’da VSK ve ÖTV dışında bazı özel vergiler de bulunmaktadır. Bunlar genellikle belirli sektörlere veya faaliyetlere özgü vergilerdir:

Akaryakıt Vergisi: Hem ÖTV hem de ulaştırma altyapı fonları için alınır.

Yol Kullanım Vergisi: Araç sahiplerinden yıllık olarak tahsil edilir, çevre dostu araçlarda daha düşük uygulanır.

Havacılık ve Turizm Vergileri: Turistlerden alınan çevre vergileri ve otel konaklama katkı payları mevcuttur.

Bu vergiler hem kamu altyapısına kaynak oluşturmakta hem de hizmetlerin sürdürülebilirliğini sağlamaktadır.

İşletmelerin Yükümlülükleri ve Vergi Beyanı

İzlanda’da işletmelerin VSK ve diğer dolaylı vergilerle ilgili yükümlülükleri oldukça ayrıntılıdır:

Üç ayda bir VSK beyannamesi verme zorunluluğu vardır.

ÖTV kapsamında faaliyet gösteren işletmeler, satış hacmine göre aylık raporlama yapmak zorundadır.

Vergi beyannameleri elektronik sistemler aracılığıyla yapılır.

Yanlış beyan durumunda ciddi para cezaları ve gecikme faizleri uygulanır.

Vergi idaresi tarafından düzenli olarak denetlenen bu beyan süreçleri, sistemin şeffaflığını ve doğruluğunu sağlar.

Tüketim Vergilerinin Ekonomik ve Sosyal Etkileri

İzlanda’daki tüketim vergileri, yalnızca devletin gelirlerini artırma amacı taşımaz. Aynı zamanda sosyal refahı artırmak, çevresel sürdürülebilirliği sağlamak ve kamu sağlığını korumak gibi çok yönlü hedefleri vardır. Örneğin:

Alkol ve tütün ürünlerine uygulanan yüksek ÖTV, halk sağlığını koruma politikalarının parçasıdır.

Şekerli içeceklere getirilen vergiler, obezite ve diyabetle mücadeleyi destekler.

Karbon vergisi ve araç vergileri, çevre dostu ulaşımı yaygınlaştırmak için düzenlenmiştir.

Tüm bu yapılar bir araya geldiğinde, İzlanda’nın vergi sisteminin sadece mali değil, aynı zamanda sosyal ve ekolojik bir araç olduğu görülmektedir.

İzlanda Gayrimenkul ve Mülkiyet Üzerinden Alınan Vergiler

İzlanda’da gayrimenkul ve taşınmaz mülkiyetleri hem bireylerin hem de kurumların önemli yatırım alanlarından biridir. Bu nedenle, taşınmazlar üzerinden alınan vergiler hem kamu gelirleri açısından hem de mülkiyetin düzenlenmesi bakımından büyük önem taşır. 2025 itibariyle İzlanda’da mülk sahibi olan bireyler ve şirketler, çeşitli vergi yükümlülüklerine tabi tutulmakta olup bu vergiler çoğunlukla yerel yönetimler tarafından tahsil edilmektedir. Vergilendirme sistemi, sahip olunan taşınmazın türüne, kullanım amacına ve değerine göre değişiklik gösterir.

Taşınmaz Varlıklar Üzerinden Alınan Başlıca Vergi Türleri

İzlanda’da gayrimenkul ve mülkiyet sahipliğiyle ilgili başlıca vergi türleri şunlardır:

Emlak Vergisi (Fasteignaskattur)

Arsa Vergisi

Servis Vergisi (Lóðarleiga ve Þjónustugjald)

Tapu ve Devir Harçları

Kira Geliri Vergisi

Sermaye Kazancı Vergisi (Satış Karı Üzerinden)

Bu vergiler, genellikle mülkün bulunduğu belediye tarafından belirlenen oranlarla uygulanır. Her belediye, yerel hizmetlerin finansmanı için kendi vergi oranlarını belirleme yetkisine sahiptir.

Emlak Vergisi (Fasteignaskattur)

İzlanda’da tüm mülk sahipleri, sahip oldukları taşınmazlar üzerinden yıllık emlak vergisi ödemekle yükümlüdür. Bu vergi, mülkün kayıtlı değerine göre hesaplanır ve doğrudan belediyeler tarafından tahsil edilir.

Mülk Türü	Ortalama Vergi Oranı (%)
Konutlar	%0,18 – %0,625
Ticari ve endüstriyel mülkler	%1,32 – %1,65
Tarım arazileri	Daha düşük oranlar

Belediyeler, ihtiyaç duydukları hizmet bütçesine göre emlak vergisi oranını artırabilir veya düşürebilir. Bu esneklik, yerel yönetimlerin mali özerkliğini destekler.

Arsa ve Arazi Vergileri

Geliştirilmemiş araziler veya tarım dışı boş arsalar için ayrıca arsa vergisi uygulanmaktadır. Bu vergiler, arsanın büyüklüğüne, konumuna ve planlanan kullanım amacına göre belirlenir. Özellikle kent merkezlerine yakın ve imara açık alanlarda bu vergi daha yüksek olabilir. Bu uygulama, gayrimenkul spekülasyonunu sınırlamak ve arazilerin etkin kullanımını teşvik etmek için geliştirilmiştir.

Tapu Harçları ve Devir Ücretleri

Gayrimenkul alım-satım işlemleri sırasında tapu devir harcı alınır. 2025 itibariyle geçerli uygulamalar:

Tapu devri için ödenen sabit oran genellikle satış bedelinin %0,8’i kadardır.

Alıcı tarafından ödenir.

Elektronik sistem üzerinden yapılan bildirimlerde süreç hızlandırılır.

Yabancı yatırımcıların mülk edinmesi için ek başvurular gerekebilir; İzlanda, bu konuda AB/AEA vatandaşlarına daha esnek kurallar uygularken, üçüncü ülke vatandaşları için özel izin süreci öngörmektedir.

Kira Geliri ve Vergilendirme

Mülk sahipleri, sahip oldukları taşınmazları kiraya verdiklerinde elde ettikleri gelir üzerinden vergi ödemek zorundadır. Bu gelir, genel gelir vergisi kapsamında değerlendirilir. 2025 yılı itibariyle uygulama esasları şunlardır:

Kira geliri, yıllık beyana dahil edilir.

Gider indirimi: Bakım, sigorta ve amortisman gibi giderler beyan edilen gelirden düşülebilir.

Vergi oranı: Genel bireysel gelir vergisi kademelerine göre (%17 – %31 arası) vergilendirilir.

Kira gelirlerinin doğru beyan edilmesi, vergi kaçakçılığının önlenmesi açısından büyük önem taşır. İzlanda Vergi Dairesi, banka transferleri ve kontratları izleyerek beyanları karşılaştırmaktadır.

Gayrimenkul Satış Karı ve Sermaye Kazancı Vergisi

Taşınmaz malların satışı sonucu elde edilen kazanç, sermaye kazancı olarak değerlendirilir ve bu kazanç üzerinden vergi alınır. Bu vergi türü, yatırım amaçlı alınan ve daha sonra değer kazanarak satılan mülkler için geçerlidir.

Vergi oranı: %22 – %22,5

Muafiyet: İlk konutun satışı ve mülkün en az 2 yıl boyunca fiilen kullanılması durumunda belirli muafiyetler uygulanabilir.

Maliyet indirimi: Satıştan elde edilen kâr, alış bedeli, bakım ve geliştirme maliyetleri düşüldükten sonra hesaplanır.

Bu uygulama, spekülatif gayrimenkul hareketlerini sınırlamayı ve uzun vadeli konut sahipliğini teşvik etmeyi amaçlar.

Yerel Yönetim Hizmet Ücretleri

Belediyeler, emlak sahiplerinden yalnızca vergi değil, aynı zamanda çeşitli hizmetler için katkı payları da alır. Bunlara örnek olarak:

Çöp toplama hizmet bedeli

Atık su arıtma katkısı

Yol, altyapı ve kaldırım düzenleme harçları

Bu ücretler genellikle yıllık olarak fatura edilir ve belediye bütçelerine doğrudan kaynak sağlar.

Yabancılar ve Gayrimenkul Yatırımları

İzlanda’da mülk edinmek isteyen yabancı uyruklular için belirli düzenlemeler vardır:

AB/AEA ülkesi vatandaşları serbestçe mülk edinebilir.

Diğer ülke vatandaşları için İzlanda Adalet Bakanlığı’ndan özel izin alınması gerekir.

Ticari amaçlı yatırımlarda çevresel etki ve yerel kalkınma kriterleri dikkate alınır.

Bu kurallar, İzlanda’nın sınırlı kaynaklarını ve yerel nüfus dengesini korumaya yönelik olarak tasarlanmıştır.

Ekonomik ve Sosyal Etkiler

Gayrimenkul üzerinden alınan vergiler İzlanda’da yalnızca gelir kaynağı değil, aynı zamanda şehirleşme, yerel hizmetlerin planlanması ve konut politikaları açısından stratejik bir araçtır. Bu vergilerin etkileri:

Belediyelere doğrudan kaynak sağlanması

Spekülatif emlak yatırımlarının önlenmesi

Adil mülkiyet ve konut erişiminin sağlanması

Kiralık konut piyasasında şeffaflık

İzlanda, bu dengeli yapısıyla hem ekonomik büyümeyi hem de toplumsal istikrarı destekleyen bir mülkiyet vergilendirme sistemi kurmuştur.

İzlanda Uluslararası Vergi Anlaşmaları ve Çifte Vergilendirme

İzlanda, küçük ama küresel entegrasyonu yüksek bir ekonomi olarak, uluslararası ticaret ve yatırım ilişkilerinde güvenli bir vergi ortamı sağlamak amacıyla çok sayıda ülkeyle çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları (ÇVÖA) imzalamıştır. Bu anlaşmalar sayesinde hem İzlandalı birey ve şirketlerin yurtdışında çifte vergi ödemesi engellenmekte hem de yabancı yatırımcıların İzlanda’daki faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlara ilişkin adil bir vergi çerçevesi sunulmaktadır. 2025 itibariyle İzlanda, 40’tan fazla ülkeyle yürürlükte olan ÇVÖA kapsamında çalışmaktadır.

Çifte Vergilendirme Nedir?

Çifte vergilendirme, bir kişinin veya kurumun aynı gelir üzerinden hem ikamet ettiği ülkede hem de gelirin kaynaklandığı yabancı ülkede vergiye tabi tutulmasıdır. Örneğin, bir İzlandalı şirket Almanya’da gelir elde ettiğinde hem Almanya’da hem de İzlanda’da aynı gelir için vergi ödemekle karşı karşıya kalabilir. Bu durumun önlenmesi ve yatırımların teşvik edilmesi için ülkeler arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları yapılır.

İzlanda’nın Çifte Vergilendirme Anlaşmaları

İzlanda’nın çifte vergilendirme anlaşmaları çoğunlukla OECD Model Vergi Anlaşması temel alınarak düzenlenmiştir. Bu anlaşmaların başlıca tarafları arasında şunlar yer almaktadır:

Avrupa Birliği ülkeleri (Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Hollanda vb.)

İskandinav ülkeleri (Norveç, Danimarka, İsveç, Finlandiya)

ABD, Kanada

Çin, Japonya, Hindistan

Türkiye dahil olmak üzere çeşitli gelişmekte olan ülkeler

Bu anlaşmalarla birlikte:

Gelir türüne göre vergileme hakkı hangi ülkeye ait olacak belirlenir.

Vergi oranları sınırlandırılır (örneğin temettü, faiz ve lisans ödemelerinde).

Vergi mahsup veya istisna yöntemleri tanımlanır.

Bilgi değişimi ve vergi kaçakçılığı ile mücadele maddeleri bulunur.

Mahsup ve İstisna Yöntemleri

İzlanda’da çifte vergilendirmeyi önlemek için en sık kullanılan yöntem, yabancı ülkede ödenen verginin İzlanda’da ödenecek vergiden düşülmesidir (vergi mahsup yöntemi). Örnek:

Bir İzlanda vatandaşı Almanya’dan 100.000 ISK gelir elde etmiş ve %15 oranında vergi ödemişse (15.000 ISK), İzlanda’daki gelir vergisinden bu tutar düşülür.

Eğer Almanya’daki vergi oranı İzlanda oranından yüksekse, İzlanda’da ilave vergi ödemez.

Bazı anlaşmalarda ise istisna yöntemi uygulanır. Yani yabancı ülkede elde edilen belirli gelir türleri İzlanda’da tamamen vergiden muaf tutulur.

Anlaşmaların Kapsadığı Gelir Türleri

Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları genellikle şu gelir türlerini kapsar:

İşyeri gelirleri

Temettü (hisse kâr payı)

Faiz gelirleri

Gayrimenkul gelirleri

Lisans ve telif gelirleri

Bağımsız ve bağımlı kişisel hizmet gelirleri

Emeklilik ve sosyal güvenlik ödemeleri

Kamu çalışanı maaşları

Deniz ve hava taşımacılığı kazançları

Her gelir türü için hangi ülkenin vergileme yetkisine sahip olduğu, anlaşma metninde açıkça belirtilmiştir.

Bilgi Değişimi ve Şeffaflık

Modern çifte vergilendirme anlaşmaları yalnızca gelir paylaşımını değil, aynı zamanda vergi şeffaflığını ve vergi kaçakçılığı ile mücadeleyi de kapsar. İzlanda, OECD’nin Vergi Konularında Karşılıklı İdari Yardımlaşma Sözleşmesi’ne ve BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) standartlarına tam üyedir.

Bu kapsamda:

Vergi idareleri arasında otomatik bilgi değişimi yapılır.

Şirketlerin faaliyetlerine dair ülke bazlı raporlama yükümlülüğü vardır.

Şüpheli vergi yapıları ve transfer fiyatlandırması mekanizmaları denetlenir.

Bu uygulamalar sayesinde İzlanda, uluslararası finans sisteminde güvenilir ve şeffaf bir ülke olarak konumlanır.

Yatırımcılar ve Uluslararası Şirketler İçin Önemi

Çifte vergilendirme anlaşmaları, İzlanda’da yatırım yapmak isteyen yabancı şirketler için çok büyük bir avantaj sağlar. Bu anlaşmalar sayesinde:

Yatırımların maliyet yapısı daha öngörülebilir hale gelir.

Yabancı şirketler, temettü ve lisans ödemelerinde çifte vergi ödemekten korunur.

Vergisel şeffaflık ve anlaşmazlık çözüm mekanizmaları güven ortamı oluşturur.

Benzer şekilde İzlandalı şirketler de uluslararası pazarlarda rekabet avantajı kazanır. Gerek doğrudan yatırımlarda gerekse hizmet ihracatında, çifte vergilendirmeye karşı sağlanan koruma iş hacmini artırmaktadır.

Anlaşma Olmayan Ülkelerle Vergilendirme

İzlanda’nın çifte vergilendirme anlaşması imzalamadığı ülkelerle yapılan işlemlerde çifte vergilendirme riski doğabilir. Bu durumda:

İzlanda iç mevzuatındaki mahsup kuralları uygulanır.

Yatırımcılar, yüksek vergi yüküyle karşı karşıya kalabilir.

Vergisel belirsizlik, yatırım kararlarını olumsuz etkileyebilir.

Bu nedenle İzlanda, özellikle ticaret hacmi yüksek olan ülkelerle yeni anlaşmalar imzalama konusunda aktif politika izlemektedir.

Anlaşmazlıkların Çözüm Mekanizmaları

Çifte vergilendirme anlaşmaları çerçevesinde doğabilecek anlaşmazlıklar için karşılıklı anlaşma prosedürleri (Mutual Agreement Procedure – MAP) öngörülmüştür. Bu mekanizma sayesinde:

Mükellef, haksız veya çifte vergilendirme durumunu vergi dairesine bildirir.

İlgili ülkelerin vergi idareleri arasında çözüm süreci başlatılır.

Uzlaşı sağlanırsa, mükellefin ödemesi gereken vergi düzeltilir veya iade edilir.

Bu yapı, uluslararası ticaretin ve yatırımların güvenli vergi zemini üzerinde ilerlemesini sağlar. İzlanda, MAP prosedürlerini hızlı ve etkin şekilde uygulayan ülkeler arasında yer almaktadır.

İzlanda Vergi Sistemi 2025 Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Ek kaynak: Daha fazla bilgi için

Ternrise Danışmanlarını Keşfedin: Ternrise İzlanda Danışmanlarını keşfedin!