Dominik Cumhuriyeti’da Şirket Kurma 2025

Şirket Türleri ve Yapıları

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurmak isteyen yabancı yatırımcılar için çeşitli tüzel yapılar mevcuttur. Bu yapılar hem yatırımın ölçeğine hem de ortaklık modeline göre farklılık gösterir. En çok tercih edilen şirket türleri şunlardır:

Sociedad de Responsabilidad Limitada (SRL)

SRL, Türkiye’deki limited şirket yapısına en yakın olan modeldir. Genellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler tarafından tercih edilir. En az 2, en fazla 50 ortakla kurulabilir. Ortakların sorumluluğu sermaye payları ile sınırlıdır.

Sociedad Anónima (SA)

Büyük ölçekli yatırımlar için uygun olan SA, anonim şirket yapısına benzer. Sermaye, paylara bölünmüştür ve halka arz edilebilir. Minimum 3 kurucu ortak gereklidir. Yönetim kurulu zorunluluğu bulunur.

Sociedad Anónima Simplificada (SAS)

Yeni girişimler ve start-up’lar için pratik bir yapı sunan SAS, esnek yapısıyla dikkat çeker. Tek kişiyle kurulabilir ve kuruluş süreci diğer yapılara göre daha hızlıdır. Son yıllarda en fazla tercih edilen şirket yapılarından biridir.

Şube (Sucursal)

Yabancı bir şirketin Dominik Cumhuriyeti’nde temsilcilik açması için kullanılan modeldir. Ana şirketin tüzel kişiliği devam eder ve şube, onun adına faaliyet yürütür. Bazı sektörlerde (finans, sigorta gibi) bu yapı zorunlu olabilir.

Ortaklık (Joint Venture)

İki veya daha fazla tarafın belirli bir proje ya da ticari girişim için geçici olarak bir araya geldiği ortaklık modelidir. Yazılı sözleşmeyle düzenlenir ve genellikle büyük ölçekli projelerde kullanılır.

Şirket Kurma Süreci

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurma süreci, dijitalleşen kamu sistemi sayesinde hızlı ve şeffaftır. Genel hatlarıyla aşağıdaki adımlardan oluşur:

İsim Tescili

İlk olarak, kurulacak şirketin ticari unvanı Ulusal Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’na bağlı Ulusal Sicil Kurumu (ONAPI) üzerinden tescil edilir. Aynı ismin başka bir şirket tarafından kullanılıyor olmaması gerekir.

Kuruluş Sözleşmesi ve Ana Sözleşme Hazırlığı

Kurucu ortaklar arasında imzalanan sözleşme ve şirketin faaliyetlerini düzenleyen ana sözleşme hazırlanır. Noter huzurunda imzalanarak resmileştirilir.

Sermaye Taahhüdü

Şirketin sermayesi banka aracılığıyla bloke edilerek taahhüt edilir. Özellikle SRL ve SA türlerinde bu adım zorunludur. SAS türünde ise ilk etapta sermaye yatırımı esnek olabilir.

DGII Kayıt İşlemleri

Dominik Cumhuriyeti Vergi Dairesi (Dirección General de Impuestos Internos – DGII) nezdinde vergi kimlik numarası (RNC) alınır. Aynı zamanda fatura bastırma yetkisi ve vergi yükümlülükleri tanımlanır.

Belediye Ruhsatı ve Ticaret Sicili

Faaliyet gösterilecek şehre bağlı belediyeden işyeri ruhsatı alınmalı ve şirket, Ticaret Siciline (Registro Mercantil) kaydedilmelidir. Bu adımda ofis adresi, faaliyet kodları gibi bilgiler de beyan edilir.

Sosyal Güvenlik ve Çalışma Bakanlığı Kayıtları

İstihdam yapılacaksa, Sosyal Güvenlik Kurumu (CNSS) ve Çalışma Bakanlığı’na da kayıt yaptırılması gerekir. Bu kurumlara kayıt, çalışanların sigorta ve iş güvencesi hakları açısından zorunludur.

Banka Hesabı Açma

Tüm belgelerle birlikte yerel bir bankada şirket adına ticari hesap açılır. Hesap üzerinden sermaye yatırımı, maaş ödemeleri ve vergisel işlemler gerçekleştirilir.

Yasal Gereklilikler ve Belgeler

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurmak için gereken temel belgeler ve şartlar şunlardır:

Kurucu ortakların pasaport kopyaları

Şirketin ana sözleşmesi

Sermaye taahhüt belgesi

Vergi numarası (RNC) başvurusu

Adres beyanı ve kira/kontrat belgesi

Banka referans mektubu (bazı durumlarda)

Noter onaylı belgeler

Ticaret sicili başvuru formu

Yabancı uyruklu kurucular için noter ve tercüme işlemleri de gerekebilir. Belgelerin çoğu İspanyolca’ya çevrilmeli ve apostil ile onaylanmalıdır.

Vergi Yükümlülükleri

Dominik Cumhuriyeti’nde şirketlerin tabi olduğu başlıca vergiler şunlardır:

Gelir Vergisi (ISR): Yıllık net kazancın %27’si oranında uygulanır.

Katma Değer Vergisi (ITBIS): Ürün ve hizmet satışlarında %18 oranında alınır.

Damga Vergisi ve Lisans Ücretleri: Sözleşmeler, ruhsatlar ve fatura basımı gibi işlemler için çeşitli harçlar ödenir.

Sosyal Güvenlik Kesintileri: İşverenin ve çalışanın brüt maaşları üzerinden belirli oranlarda sigorta primleri alınır.

Vergi beyanları aylık ve yıllık periyotlarla yapılır. Profesyonel bir muhasebeci ile çalışmak yasal sorumlulukların eksiksiz yerine getirilmesi açısından büyük önem taşır.

Anonim Şirket (S.A.)

Dominik Cumhuriyeti’nde Sociedad Anónima (S.A.) yapısı, özellikle yüksek sermayeli projelerde veya yatırımcılara açık yapılar kurmak isteyen girişimciler için tercih edilen bir modeldir. Türkiye’deki anonim şirket modeline oldukça benzer olan S.A., esnekliği ve büyük ölçekli faaliyetler için sunduğu avantajlarla öne çıkar.

Temel Özellikleri

Kurucu Sayısı: En az üç gerçek veya tüzel kişi gereklidir.

Sermaye Yapısı: Paylara bölünmüş sermaye yapısı bulunur. Hisseler devredilebilir ve halka arz edilebilir.

Yönetim: Yönetim kurulu zorunludur ve en az üç üyeden oluşmalıdır. Yöneticiler hissedar olabilir veya dışardan atanabilir.

Sorumluluk: Hissedarlar, şirkete koydukları sermaye oranında sorumludur; kişisel varlıklarıyla yükümlü tutulmazlar.

Kullanım Alanları

Büyük ölçekli ticari faaliyetler

Yabancı yatırım ortaklıkları

Finansal hizmet şirketleri

Uluslararası ihracat-ithalat şirketleri

Avantajları

Yatırım çekme kabiliyeti yüksektir.

Hisselerin devri kolaydır ve halka arz mümkündür.

Kurumsal yapı sayesinde profesyonel yönetim imkânı sağlar.

Dezavantajları

Kuruluş ve yönetim maliyetleri daha yüksektir.

Daha sıkı denetim ve raporlama yükümlülükleri vardır.

Yönetim kurulu kararları bazı durumlarda zaman alabilir.

Limited Şirket (SRL)

Sociedad de Responsabilidad Limitada (SRL), küçük ve orta ölçekli işletmelerin en sık tercih ettiği şirket türüdür. Türkiye’deki limited şirket modeline benzerliği ile öne çıkar. Esneklik, düşük maliyet ve kolay yönetim sunması açısından girişimciler için cazip bir seçenektir.

Temel Özellikleri

Kurucu Sayısı: En az iki, en fazla elli ortakla kurulabilir.

Sermaye Yapısı: Sermaye, nominal değerli paylara bölünmüştür. Bu paylar nama yazılıdır ve devri sınırlandırılabilir.

Yönetim: Bir veya birden fazla yönetici atanabilir; yönetim kurulu zorunlu değildir.

Sorumluluk: Ortakların sorumluluğu yalnızca koydukları sermaye ile sınırlıdır.

Kullanım Alanları

KOBİ’ler

Aile şirketleri

Hizmet sektöründeki küçük işletmeler

E-ticaret ve dijital girişimler

Avantajları

Kuruluş süreci ve maliyeti düşüktür.

Yönetim esnektir ve karar alma hızlıdır.

Yabancı ortaklıklar için uygun bir modeldir.

Dezavantajları

Hisselerin devri sınırlıdır, her zaman serbestçe satılamaz.

Kurumsal imajı, S.A. türü şirketlere göre daha zayıf olabilir.

Şirket Ortaklıkları ve Diğer Modeller

SRL ve SA dışında, Dominik Cumhuriyeti’nde farklı ihtiyaçlara ve faaliyetlere yönelik özel şirket modelleri de bulunmaktadır. Bu yapılar genellikle daha esnek, kısa vadeli ya da sektör bazlı çözümler sunar.

Sociedad Anónima Simplificada (SAS)

Yeni girişimciler için ideal olan bu yapı, tek kişiyle kurulabilir ve düşük sermaye gerektirir. Özellikle start-up’lar ve bireysel girişimler tarafından tercih edilir. Yönetim kurulu zorunluluğu yoktur ve daha esnek bir yönetim yapısı sunar.

Şube (Sucursal)

Yabancı bir şirketin Dominik Cumhuriyeti’nde faaliyet göstermek üzere açtığı resmi temsilciliktir. Şube, ana şirketin bir uzantısı olarak hareket eder. Özellikle bankacılık, sigorta ve lojistik gibi sektörlerde bu yapı sıkça kullanılır.

Ortaklıklar (Joint Ventures)

İki ya da daha fazla şirketin veya yatırımcının belirli bir iş ya da proje için bir araya gelerek oluşturduğu yapıdır. Hukuki bağlayıcılığı olan sözleşmelere dayanır. Proje sonlandığında ortaklık da sona erer.

Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlar (ONG)

Kâr amacı taşımayan, sosyal, kültürel veya insani hedeflere hizmet eden kuruluşlardır. Bağış ve hibelerle desteklenirler. Örgütlenme şekilleri özel mevzuata tabidir.

Bu modellerin her biri, kurulacak işletmenin amacı, sermayesi, süresi ve yapısına göre değerlendirilmelidir. Uygun şirket türünün seçilmesi, Dominik Cumhuriyeti’nde başarılı bir ticari varlık oluşturmanın ilk adımıdır.

Şirket Kuruluşu İçin Gerekli Adımlar

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurmak, düzenli ve şeffaf bir sürece tabidir. Kuruluş süreci genellikle birkaç hafta içerisinde tamamlanabilir. Aşağıda adım adım bir SRL, SA veya SAS türü şirketin kuruluşunda izlenmesi gereken temel aşamalar detaylı biçimde açıklanmıştır.

Ticaret Unvanı Tescili (Nombre Comercial)

İlk adım, kurulacak şirketin benzersiz bir ticari unvana sahip olmasıdır. Bu unvan, Ulusal Sanayi ve Ticaret Ofisi (ONAPI) üzerinden sorgulanır ve kayıt altına alınır. Aynı veya benzer bir unvanın başka bir şirket tarafından kullanılmıyor olması gerekir. Unvan, şirketin marka kimliğini oluşturur.

Ana Sözleşmenin Hazırlanması (Estatutos Sociales)

Kurucu ortaklar tarafından imzalanacak ana sözleşme, şirketin temel kurallarını belirler. Bu belgede şirketin:

Faaliyet alanı

Ortakların hak ve yükümlülükleri

Sermaye yapısı ve pay oranları

Yönetim modeli ve yetkileri

Şirketin süresi

gibi unsurlar ayrıntılı biçimde yer almalıdır. Noter huzurunda hazırlanır ve onaylanır.

Şirketin Sermaye Taahhüdü

SRL ve SA yapılarında, belirlenen sermayenin bir kısmı yerel bir banka aracılığıyla bloke edilir. Bu, şirketin finansal taahhüdünü gösteren önemli bir adımdır. SAS türü şirketlerde bu zorunluluk daha esnektir.

Vergi Dairesi Kaydı (RNC – Registro Nacional de Contribuyentes)

Şirket, Vergi Dairesi (DGII) üzerinden bir RNC numarası alarak resmen vergi mükellefi haline gelir. Bu kayıt olmadan fatura kesilemez veya banka hesabı açılamaz. DGII, şirketin faaliyet kodunu (CIIU) ve vergi yükümlülüklerini belirler.

Belediye Ruhsatı ve Faaliyet İzinleri

Şirketin kurulduğu şehir veya bölgedeki belediyeden “Licencia de Operación” (faaliyet ruhsatı) alınmalıdır. Bazı sektörlerde (örneğin sağlık, eğitim, inşaat) ek lisanslar gerekebilir. Ayrıca, yangın, çevre ve hijyen denetimlerinden geçmek gerekebilir.

Ticaret Sicili Kaydı (Registro Mercantil)

Tüm belgeler tamamlandıktan sonra şirketin faaliyet gösterebilmesi için yerel Ticaret Odası’na kaydı yapılır. Bu kayıt, şirketin resmi olarak Dominik Cumhuriyeti ticari hayatına girişini belgeler.

Sosyal Güvenlik Kurumu Kaydı (CNSS)

Şirket, istihdam sağlayacaksa Ulusal Sosyal Güvenlik Konseyi’ne (CNSS) kayıt yaptırmak zorundadır. Bu sistem, çalışanların emeklilik, sağlık ve iş kazası sigortalarını kapsar. Ayrıca Çalışma Bakanlığı’na işveren bildirimi yapılır.

Banka Hesabı Açılışı

Şirketin RNC numarası ve onaylı kuruluş belgeleri ile birlikte, yerel bir bankada ticari hesap açılır. Bu hesap üzerinden maaş ödemeleri, kira, vergi ve diğer ticari işlemler yürütülür. Bankalar, kurucu ortaklardan gelir beyanı veya referans mektubu talep edebilir.

Başvuru Süreci ve Zaman Çizelgesi

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurma süreci genellikle dijitalleşmiş sistemler sayesinde hızlı ilerler. Ancak şirket türü, sektörü ve yatırım büyüklüğüne göre sürelerde farklılık olabilir. Aşağıda ortalama bir zaman çizelgesi sunulmuştur:

Adım	Tahmini Süre
Ticaret unvanı tescili (ONAPI)	1 iş günü
Ana sözleşme ve noter onayı	1-2 iş günü
Sermaye taahhüdü ve banka işlemleri	2-3 iş günü
DGII vergi kaydı (RNC)	2 iş günü
Belediye ruhsat başvurusu	2-5 iş günü
Ticaret Sicili Kaydı (Registro Mercantil)	2 iş günü
CNSS ve Çalışma Bakanlığı kayıtları	2 iş günü
Banka hesabı açılışı	3-5 iş günü
Toplam Süre	10-15 iş günü

Bu süreçte eksik belge, tercüme sorunları veya yoğunluk gibi nedenlerle süreler uzayabilir. Özellikle yabancı yatırımcılar için tercümeli belgelerin hazırlanması ve apostil işlemleri 3-5 gün ek süre gerektirebilir.

Kuruluş sürecinin daha hızlı ilerlemesi için genellikle bir yerel hukuk danışmanı veya muhasebeci ile çalışılması önerilir. Bu uzmanlar süreci baştan sona koordine ederek hem süreyi kısaltır hem de resmi hataların önüne geçer.

Şirket Kuruluş Belgeleri

Dominik Cumhuriyeti’nde bir şirketin resmen kurulabilmesi için sunulması gereken belgeler, şirket türüne göre küçük farklılıklar gösterebilmekle birlikte, genel olarak aşağıdaki dokümanlar her şirket türü için zorunludur. Bu belgeler hem ticaret siciline kayıt için hem de vergi mükellefiyeti, banka işlemleri ve ruhsat süreçlerinde talep edilir.

Ana Sözleşme (Estatutos Sociales)

Şirketin faaliyet alanı, sermaye yapısı, ortakların yükümlülükleri ve şirketin idari yapısını belirleyen resmi belgedir. Noter huzurunda hazırlanmalı ve onaylanmalıdır.

Kuruluş Kararı (Acta Constitutiva)

Kurucu ortakların şirketi kurma iradesini belgeleyen resmi toplantı tutanağıdır. Ortaklar tarafından imzalanmalı ve noter onaylı olmalıdır.

Ticaret Unvanı Onayı

ONAPI üzerinden alınmış, ticaret unvanının tescil edildiğini gösteren belgedir. Şirketin benzersiz ismini korur.

Sermaye Blokaj Belgesi

SRL ve SA gibi şirket türlerinde, kuruluşta belirtilen sermayenin bankada bloke edildiğini gösteren resmi banka belgesidir.

Vergi Kayıt Belgesi (RNC)

DGII tarafından düzenlenen ve şirketin vergi numarasını (Registro Nacional de Contribuyentes) içeren belgedir. Şirketin vergi yükümlülüğü bu kayıtla başlar.

Kira Kontratı veya Adres Beyanı

Şirketin resmi faaliyet adresini gösteren, noter tasdikli kira sözleşmesi ya da şirket adına alınmış bir mülk tapusu ibraz edilmelidir. Bu belge, hem belediye ruhsatı hem de DGII kaydı için zorunludur.

Ticaret Sicil Belgesi (Registro Mercantil)

Ticaret Odası’na yapılan başvuru sonucunda alınan ve şirketin resmen ticaret siciline kayıtlı olduğunu gösteren belgedir. Şirketin yasal kimliğini tanımlar.

Faaliyet Ruhsatı (Licencia de Operación)

İlgili belediyeden alınan, şirketin faaliyet göstereceği lokasyonda iş yapma izni veren ruhsattır. Bazı sektörlerde ilave izinler de gerekebilir.

Sosyal Güvenlik Kaydı (CNSS)

Eğer şirket personel çalıştıracaksa, çalışanların sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesi için Ulusal Sosyal Güvenlik Konseyi’ne kayıt yapılması gerekir. Bu kayıt, işverenin sigorta yükümlülüklerini başlatır.

Yatırımcı ve Ortaklar İçin Gerekli Belgeler

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kurmak isteyen yatırımcıların bireysel olarak da bazı belgeleri sunmaları gereklidir. Bu belgeler, ortaklık yapısının doğrulanması ve kurucuların kimlik bilgilerinin teyidi açısından zorunludur.

Pasaport Fotokopisi

Tüm yabancı yatırımcılar için geçerli, okunaklı ve güncel bir pasaport kopyası sunulmalıdır. Noter tasdiki ve gerektiğinde apostil gerekebilir.

İkamet Belgesi

Kurucu ortağın ikamet ettiği ülkeye ait resmi bir adres beyanı veya kamu hizmeti faturası (elektrik, su, internet gibi) gereklidir. Bu belge şirket dosyasına eklenir.

Vergi Kimlik Numarası (Varsa)

Bazı bankalar ve resmi daireler, yatırımcının kendi ülkesindeki vergi numarasını isteyebilir. Bu belge, vergi mükellefiyetine dair ek bir güvenlik sağlar.

Banka Referans Mektubu

Dominik Cumhuriyeti’nde banka hesabı açmak için çoğu zaman kurucu ortaklardan kendi ülkelerindeki bankalarca düzenlenmiş bir referans mektubu talep edilir. Bu mektup, yatırımcının mali itibarını gösterir.

Adli Sicil Kaydı (Bazı Durumlarda)

Özellikle finansal sektörlerde veya hassas alanlarda faaliyet gösterecek şirketlerde, ortakların temiz adli sicile sahip olduğuna dair belge talep edilebilir.

Yetki Belgesi (Varsa Temsilci Atanacaksa)

Eğer şirketin kuruluş süreci bir danışman veya hukuk firması aracılığıyla yürütülüyorsa, kurucu ortaklardan alınmış noter onaylı bir vekâletname ibraz edilmelidir. Bu belgeyle danışmana işlem yetkisi tanınır.

Bu belgeler eksiksiz şekilde ve resmi formatlara uygun olarak hazırlanmadığı takdirde, şirket kuruluş süreci uzayabilir veya retle sonuçlanabilir. Özellikle yabancı yatırımcıların belgelerini İspanyolca’ya yeminli tercüman aracılığıyla çevirtmeleri ve apostil onayı almaları gerekebilir. Profesyonel danışmanlık alınması, bu sürecin sorunsuz şekilde tamamlanmasını sağlar.

Vergi Oranları ve Uygulamalar

Dominik Cumhuriyeti’nde vergi sistemi, hem bireysel hem de kurumsal düzeyde çeşitli yükümlülükleri kapsar. Vergi yapısı, yatırımcılar açısından oldukça önemlidir çünkü kâr marjlarını doğrudan etkiler. Ülkede vergilendirme, Dirección General de Impuestos Internos (DGII) tarafından yürütülür ve denetlenir. Aşağıda şirketlerin tabi olduğu başlıca vergi türleri ve oranları yer almaktadır:

Gelir Vergisi (Impuesto Sobre la Renta – ISR)

Şirketlerin yıllık net kârları üzerinden alınan bu vergi, sabit bir oranla uygulanır:

Kurumlar için standart oran: %27

Bireysel gelir vergisi: Artan oranlıdır; %15 ila %25 arasında değişir

Sermaye kazançları: Genellikle %27 oranında vergilendirilir

Gelir vergisi, hem yerli hem de yabancı şirketler için geçerlidir. Ancak sadece Dominik Cumhuriyeti sınırları içindeki gelirler vergilendirilir. Yani ülke dışı gelirler vergiden muaftır.

Katma Değer Vergisi (ITBIS)

Dominik Cumhuriyeti’nde mal ve hizmet satışlarında uygulanan genel satış vergisi türüdür.

Standart oran: %18

Temel gıda ürünleri, ilaçlar ve eğitim hizmetleri: KDV’den muaftır

Bazı ürünlerde düşük oran veya sıfır oran uygulanabilir

Firmalar, düzenli olarak ITBIS beyannamesi vermekle yükümlüdür. Kendi alımlarında ödedikleri KDV’yi satışlarındaki KDV’den mahsup edebilirler.

Stopaj Vergileri (Retenciones)

Yabancı şirketlere veya bireylere yapılan bazı ödemeler için stopaj vergisi uygulanır:

Temettüler: %10

Faiz ödemeleri: %10

Hizmet faturaları (yurtdışı danışmanlık vs.): %27’ye kadar çıkabilir

Bu vergiler genellikle ödemeyi yapan şirket tarafından kesilir ve DGII’ye beyan edilir.

Damga Vergisi ve Harçlar

Noter işlemleri ve sözleşmeler: %1 oranında damga vergisi

Ticaret sicili ve ruhsat işlemleri: Sabit tutarlarda belediye ve devlet harçları

Araç ve taşınmaz işlemleri: Değişken oranlı harçlara tabidir

Kurumlar Vergisi ve Diğer Vergilendirme Yükümlülükleri

Dominik Cumhuriyeti’nde şirketler sadece gelir vergisi değil, aynı zamanda çeşitli ilave yükümlülüklere de tabidir. Bu vergilerin düzenli ve eksiksiz ödenmesi yasal zorunluluktur.

Kurumlar Vergisi Beyanı

Kurumlar vergisi yıllık olarak beyan edilir. Mali yıl genellikle 31 Aralık’ta sona erer. Şirketlerin yılsonundan itibaren 120 gün içerisinde beyanname sunmaları gerekir. Aksi durumda ceza uygulanır.

Geçici Vergi (Anticipo)

Şirketler, önceki yılın gelir vergisine göre belirlenen üçer aylık geçici ödemeler yapmak zorundadır. Bu uygulama, devletin nakit akışını düzenleme amacı taşır. Toplam üç taksit olarak ödenir.

Sosyal Güvenlik Katkıları

Çalışan istihdam eden şirketler için aşağıdaki oranlar uygulanır:

İşveren payı: Yaklaşık %14 (%7,1 sağlık sigortası, %7,1 emeklilik katkısı)

Çalışan payı: Yaklaşık %5 (%3 sağlık, %2 emeklilik)

Her ay, hem çalışan hem işveren payları toplu şekilde CNSS sistemine beyan edilmelidir.

Belediye Vergileri

Yerel yönetimler, faaliyet ruhsatı ve çevresel yükümlülükler için ek vergi ve harçlar talep edebilir. Örneğin:

Licencia Municipal: Belediyeye yıllık veya aylık ödenen faaliyet harcı

Tabela ve reklam vergisi: Şirketin kullandığı dış mekân reklamları için alınır

Lüks ve Özel Tüketim Vergileri (Impuestos Selectivos)

Bazı sektörler veya ürünler için özel vergi yükümlülükleri bulunur:

Alkol ve tütün ürünleri

Araç ithalatı

Elektronik cihazlar ve mücevher

Bu ürünleri üreten ya da ithal eden şirketler, ilave vergi ve belge yükümlülüğü altına girer.

Elektronik Fatura ve Dijital Kayıt Sistemi

DGII, son yıllarda “e-CF” adı verilen elektronik fatura sistemini yaygınlaştırmaktadır. Şirketler, dijital fatura düzenlemek ve sistem üzerinden işlem beyan etmekle yükümlüdür. Büyük ölçekli şirketler için zorunlu hale gelmiştir.

Vergi yükümlülüklerini yerine getirmeyen şirketler, para cezaları, hesap dondurma ve sicil engeli gibi yaptırımlarla karşılaşabilir. Bu nedenle Dominik Cumhuriyeti’nde faaliyet gösterecek her işletmenin bir muhasebe uzmanı veya vergi danışmanı ile çalışması tavsiye edilir.

Şirket Kuruluşu İçin Asgari Sermaye

Dominik Cumhuriyeti’nde şirket kuruluşu için gerekli olan asgari sermaye miktarı, seçilen şirket türüne göre farklılık göstermektedir. Bu sermaye, şirketin kuruluş sürecinde bankaya yatırılarak taahhüt edilir ve şirketin mali gücünü resmî olarak belgelendirir.

Sociedad Anónima (S.A.) – Anonim Şirket

Asgari Sermaye: 30.000 Dominik Pesosu (yaklaşık 500-550 ABD Doları)

Bu tutarın %10’u kuruluş sırasında ödenmiş olmalıdır.

Kalan sermaye, şirket kuruluşundan sonra iki yıl içinde tamamlanabilir.

Sermaye, hisselere bölünmüş olmalı ve hisse devri resmi belgelerle yapılmalıdır.

Sociedad de Responsabilidad Limitada (SRL) – Limited Şirket

Asgari Sermaye: 100.000 Dominik Pesosu (yaklaşık 1.700 ABD Doları)

Tüm sermaye taahhüt edilmek zorunda değildir, ancak kuruluş sırasında en az %20’sinin bankada bloke edilmesi önerilir.

Sermaye paylara bölünür, ancak hisseler halka açık değildir ve devri sınırlı olabilir.

Sociedad Anónima Simplificada (SAS) – Basitleştirilmiş Anonim Şirket

Asgari Sermaye: Belirlenmiş yasal bir alt limit yoktur. Kurucu ortaklar kendi belirledikleri miktarla şirketi kurabilirler.

Genellikle küçük yatırımcılar veya bireysel girişimciler tarafından tercih edildiği için 5.000 – 10.000 Dominik Pesosu aralığında sembolik sermaye ile kurulabilir.

Bu farklı yapılar arasında seçim yapılırken, sadece asgari sermaye değil, aynı zamanda şirketin faaliyet hacmi, yatırım hedefleri ve ortaklık yapısı da göz önünde bulundurulmalıdır.

Sermaye Yatırımı ve Finansal Yükümlülükler

Şirketin kuruluş sermayesi sadece yasal zorunlulukları yerine getirmek için değil, aynı zamanda kurumsal finansal istikrarı sağlamak adına da önemlidir. Dominik Cumhuriyeti’nde sermaye yatırımı ve buna bağlı yükümlülükler aşağıda özetlenmiştir.

Sermaye Banka Blokajı

Kuruluş aşamasında taahhüt edilen sermaye, şirket adına yerel bir bankada geçici olarak bloke edilir. Bu blokaj, şirketin mali yükümlülüklerini karşılayabilecek bir varlığa sahip olduğunu kanıtlar. Banka bu sermayeye dair resmi bir yazı düzenleyerek, kuruluş belgelerine eklenmek üzere kurucu ortaklara sunar.

Sermaye Artırımı

Şirket faaliyete geçtikten sonra daha fazla yatırım almak veya yeni projeler için kaynak oluşturmak adına sermaye artırımı yapılabilir. Sermaye artırım işlemleri:

Ana sözleşmede belirtilen esaslara göre gerçekleştirilir.

Ortakların onayıyla yeni sermaye hisselere bölünerek dağıtılır.

Vergi dairesi (DGII) ve ticaret siciline bildirimi zorunludur.

Yıllık Mali Beyanlar

Her şirket, faaliyette bulunduğu yılın sonunda mali durumunu gösteren bilanço ve gelir tablolarını sunmakla yükümlüdür. Bu belgeler, vergi dairesine (DGII) beyan edilerek şirketin vergi hesaplamasında kullanılır. Sermaye yapısında değişiklik olmuşsa bu beyanlarda belirtilmelidir.

Sermaye Üzerinden Vergi

Sermaye doğrudan vergilendirilmez. Ancak sermayenin kullanımı sonucu elde edilen gelir, kurumlar vergisine tabidir. Ayrıca, yüksek sermaye yatırımları yabancı yatırımcıya yatırımcı vizesi ve oturum izni alma avantajı sağlayabilir.

Kayıt Ücretleri ve Harçlar

Sermaye tutarına göre şirketin ödeyeceği bazı kayıt ücretleri ve noter harçları artabilir. Özellikle yüksek sermayeli SA yapılarında kuruluş ve yıllık yenileme masrafları, SAS ve SRL yapılarına göre daha yüksektir.

Dominik Cumhuriyeti’nde sermaye taahhüdü, sadece bir başlangıç zorunluluğu değil, aynı zamanda yatırımcının işletmeye duyduğu güvenin ve uzun vadeli taahhüdünün de göstergesidir. Bu nedenle uygun sermaye seviyesi belirlenmeli, taahhütler zamanında yerine getirilmeli ve her yıl finansal şeffaflık korunmalıdır.

Çalışan İstihdamı İçin Gerekenler

Dominik Cumhuriyeti’nde faaliyet gösterecek bir şirketin yerel veya yabancı çalışan istihdam etmesi mümkündür. Ancak bu süreç, yasal düzenlemelere ve bazı kurallara tabidir. Özellikle yabancı yatırımcıların kurduğu şirketlerde insan kaynağı planlaması ve mevzuata uygun hareket etmek büyük önem taşır.

Şirketin İşveren Olarak Kaydı

Şirket, ilk kez bir çalışan istihdam edecekse aşağıdaki kurumlara işveren olarak kayıt yaptırmalıdır:

Çalışma Bakanlığı (Ministerio de Trabajo): İşveren olarak tanımlanmak ve personel dosyası oluşturmak için kayıt yapılır.

Ulusal Sosyal Güvenlik Konseyi (CNSS): İşveren kodu alınır ve her çalışan için sosyal güvenlik primi tahakkuku yapılır.

Vergi Dairesi (DGII): Çalışan maaşlarından yapılacak kesintilerin vergisel olarak raporlanması için sistem tanımlanır.

İş Sözleşmeleri

Dominik iş kanunu, yazılı iş sözleşmesini zorunlu kılmaz; ancak hem işverenin hem de çalışanın haklarını korumak için yazılı sözleşme düzenlenmesi tavsiye edilir. Bu sözleşmede yer alması gereken temel unsurlar:

İş tanımı ve görevler

Haftalık çalışma saati (genellikle 44 saat)

Ücret ve ödeme tarihi

Deneme süresi (maksimum 3 ay)

Tatil, izin, fazla mesai gibi haklar

Sözleşmeler İspanyolca düzenlenmeli ve her iki tarafın imzasını taşımalıdır.

Sosyal Güvenlik ve Vergi Kesintileri

İşveren, çalışan adına aylık sosyal güvenlik primlerini ödemekle yükümlüdür. Sistemin işleyişi şu şekildedir:

İşveren katkı payı: Yaklaşık %14

Çalışan katkı payı: Yaklaşık %5

Toplam kesinti: Brüt maaşın %19’u civarındadır

Ayrıca, maaşlardan gelir vergisi (ISR) kesintisi yapılır. Bu oran, çalışanın yıllık gelirine göre artan oranlı şekilde belirlenir. Bazı düşük gelirli çalışanlar vergiden muaf tutulabilir.

Yerli-Yabancı İşgücü Dengesi

Dominik Cumhuriyeti iş kanunlarına göre:

Şirket çalışanlarının en az %80’inin Dominik vatandaşı olması gerekir.

Yönetim kademesinde ve teknik pozisyonlarda bu oran esnetilebilir, ancak resmi izne tabidir.

Bu sınırlama, yerli işgücünün korunması ve istihdam dengesinin sağlanması amacıyla uygulanır.

Çalışanlar İçin Çalışma İzinleri ve İkamet Başvuruları

Yabancı uyruklu bireylerin Dominik Cumhuriyeti’nde çalışabilmeleri için öncelikle çalışma izni ve ardından geçici veya daimi oturum izni almaları gerekmektedir. Bu süreç, hem birey hem de işveren için bazı yükümlülükler doğurur.

Geçici Çalışma İzni (Permiso de Trabajo Temporal)

Bu izin, bir işverenin talebi üzerine DGII ve Çalışma Bakanlığı koordinasyonuyla verilir.

Geçerlilik süresi: Genellikle 1 yıl (yenilenebilir)

Başvuru belgeleri:

Pasaport kopyası

Sabıka kaydı (ülkesinden ve Dominik’ten)

Sağlık raporu

İş sözleşmesi

Şirketin işveren kayıt belgeleri

İzin onaylandıktan sonra birey çalışma hakkı kazanır ve sosyal güvenlik sistemine dahil edilir.

Oturum İzni (Residencia Temporal / Permanente)

Çalışma izni dışında, uzun süreli kalacak yabancılar için oturum izni alınması gerekir:

Geçici Oturum (Residencia Temporal): İlk 1-2 yıl için verilir. Çalışma hakkı sağlar.

Kalıcı Oturum (Residencia Permanente): Genellikle 2 yıl sonra başvurulabilir. Kalıcı ikamet ve geniş haklar sunar.

Yatırımcılar için ise özel bir ikamet modeli olan Residencia por Inversión programı vardır. Bu program kapsamında belirli bir sermaye ile şirket kuran yatırımcılar daha hızlı oturum ve vatandaşlık hakkı kazanabilir.

Göçmenlik Dairesi ve Süreç Yönetimi

Tüm izin süreçleri Dirección General de Migración (DGM) tarafından yürütülür. Başvurular online olarak başlatılabilir ancak biyometrik veriler için fiziksel randevu gereklidir. İşverenin sağladığı evraklar sürecin en kritik aşamasını oluşturur.

Çalışma İzni Olmadan Çalışmak

Dominik Cumhuriyeti’nde izinsiz çalışmanın cezası ağırdır:

Yabancı çalışana sınır dışı işlemi uygulanabilir.

İşveren, para cezası ve vergi cezasına tabi tutulur.

Şirketin faaliyet ruhsatı geçici olarak askıya alınabilir.

Bu nedenle işe alım öncesinde tüm izinlerin yasal olarak tamamlanmış olması büyük önem taşır.

Yabancı çalışan istihdam etmek isteyen şirketler için, göç ve iş hukuku konusunda uzman danışmanlarla çalışmak, hem süreçleri hızlandırır hem de riskleri en aza indirir. Yasal uygunluk, hem işverenin yükümlülüklerini azaltır hem de çalışanın Dominik Cumhuriyeti’nde güvenli bir statüye sahip olmasını sağlar.

Şirket Sözleşmesi ve Yasal Düzenlemeler

Dominik Cumhuriyeti’nde bir şirket kurarken en temel yasal gerekliliklerden biri şirket sözleşmesinin (Estatutos Sociales) hazırlanması ve ülkenin ticaret kanununa (Código de Comercio) uygun bir yapının oluşturulmasıdır. Şirketin tüm hukuki yapısı bu belgede tanımlanır ve yasal kimliğini kazanmasının ilk adımını oluşturur.

Şirket Sözleşmesinde Bulunması Gereken Temel Unsurlar

Şirket sözleşmesi, kuruluşta noter huzurunda düzenlenir ve aşağıdaki unsurları içermek zorundadır:

Şirketin ticaret unvanı

Kurucuların tam kimlik bilgileri (isim, uyruk, pasaport veya kimlik numarası)

Şirketin adresi ve faaliyet alanı

Sermaye tutarı ve hisselerin dağılımı

Yönetim yapısı ve karar alma süreçleri

Genel kurul toplantı şekli ve oy kullanma prosedürü

Kar dağıtımı ve tasfiye süreçleri

Sözleşme, şirket türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin; S.A. (anonim şirket) yapısında yönetim kurulu detayları zorunlu iken, SRL (limited şirket) için tek müdür yeterli olabilir.

Hukuki Çerçeve ve Uyum

Dominik Cumhuriyeti’nde şirketler aşağıdaki yasal düzenlemelere tabi olarak faaliyet gösterir:

Ticaret Kanunu (Código de Comercio)

Şirketler Yasası No. 479-08 ve değişiklikleri

Vergi Kanunu (Código Tributario)

Çalışma Yasası (Ley de Trabajo)

Yatırım Teşvik Kanunları (örneğin: 16-95 sayılı Yabancı Yatırımlar Yasası)

Bu düzenlemelere uygunluk, hem kuruluş hem de faaliyet süresince devam eder. Özellikle yatırım teşviklerinden yararlanmak isteyen yabancı şirketlerin ilgili özel yasaları ve muafiyet şartlarını da dikkate alması gerekir.

Noter ve Resmî Kayıt Süreci

Tüm belgelerin noter onaylı olması zorunludur. Noter, hem sözleşme içeriğini yasal çerçevede kontrol eder hem de imzaları resmileştirir. Onaylı sözleşme daha sonra Ticaret Sicili (Registro Mercantil) ne sunulur ve şirket bu sicile işlenerek yasal kişilik kazanır.

İşletme Ruhsatları ve Diğer İzinler

Şirketin faaliyetlerine başlamadan önce yerel otoritelerden alması gereken ruhsat ve izinler vardır. Bu belgeler, şirketin yasal olarak çalışmasını sağlar ve hem yerel yönetimler hem de merkezi kurumlar tarafından denetlenir.

Faaliyet Ruhsatı (Licencia de Operación)

Şirketin kayıtlı olduğu belediyeden alınır.

Ruhsat başvurusu için gerekli belgeler:

Kuruluş belgeleri

Kira kontratı veya mülkiyet belgesi

Yangın güvenliği onayı (Bombeiros)

Çevresel uygunluk belgesi (bazı sektörlerde)

Faaliyet alanına göre farklı ruhsat türleri olabilir (ticari, endüstriyel, hizmet vb.).

Ticaret Sicili Kaydı (Registro Mercantil)

Şirketin kuruluşu tamamlandıktan sonra Ticaret Odası’na kayıt yapılır.

Her yıl yenilenmesi zorunludur.

Şirketin vergisel ve yasal işlemleri bu kayıt üzerinden yürütülür.

Özel Sektörel İzinler

Şirketin faaliyet alanına göre farklı kurumlarca verilen ilave izinler gerekebilir:

Sağlık sektörü: Sağlık Bakanlığı onayı

Turizm sektörü: Turizm Bakanlığı lisansı

Gıda üretimi: Tarım Bakanlığı ve Sanidad Pública ruhsatı

Finans ve sigorta: Superintendencia de Bancos tarafından düzenlenir

Tabela ve Reklam İzinleri

Şirketin dış mekânda tabela, reklam panosu veya yönlendirme levhaları kullanması gerekiyorsa, bağlı olunan belediyeden özel izin alınmalıdır. Ruhsatsız reklamlar para cezasına tabidir.

Çevresel Uygunluk Belgesi (Licencia Ambiental)

Sanayi, üretim, lojistik ve inşaat gibi sektörlerde faaliyet gösterecek şirketler için zorunludur. Çevre Bakanlığı (Ministerio de Medio Ambiente) tarafından denetlenir. Bu belge, faaliyetlerin çevreye olası etkilerini değerlendiren teknik raporlara dayanır.

Tüm bu izin ve ruhsat süreçleri tamamlandıktan sonra şirket yasal olarak faaliyete başlayabilir. Her yıl bu belgelerin yenilenmesi, vergi dairesine ve belediyeye beyan edilmesi gerekir. Aksi takdirde hem idari para cezaları hem de geçici faaliyet durdurma kararları uygulanabilir. Bu nedenle şirket kuruluş sürecinde profesyonel danışmanlık alınması, ilerleyen süreçte yasal uyumu sağlamak açısından büyük önem taşır.

Dominik Cumhuriyeti’nde Şirket Kurma 2025 Hakkında Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Ek kaynak: Daha fazla bilgi için

Ternrise Danışmanlarını Keşfedin: Ternrise Dominik Cumhuriyeti Danışmanlarını keşfedin!